Włókna to cienkie, długie struktury stanowiące podstawowy budulec tkanin i dzianin. W zależności od ich pochodzenia i budowy, różnią się właściwościami, takimi jak przewiewność, elastyczność czy wytrzymałość.
🔍 Podział włókien
1️⃣ Ze względu na pochodzenie
🌱 Naturalne
- Roślinne (zbudowane z celulozy) – bawełna, len, juta.
- Zwierzęce (zbudowane z białek) – wełna, jedwab, kaszmir.
👉 Są przewiewne, ekologiczne, ale mogą się kurczyć i gnić.
🏭 Sztuczne (przetworzone surowce naturalne)
- Wiskoza – miękka, oddychająca, ale mniej trwała.
- Modal, lyocell – bardziej ekologiczne odmiany wiskozy.
- Acetat – przypomina jedwab, ale jest delikatniejszy.
👉 Przyjemne w dotyku, ale mniej odporne na wilgoć i temperaturę.
🧪 Syntetyczne (stworzono w laboratorium)
- Poliester – trwały, odporny na zagniecenia, ale słabo oddycha.
- Poliamid (nylon) – mocny i elastyczny.
- Akryl – przypomina wełnę, ale gorzej oddycha.
- Elastan (Lycra, spandex) – super rozciągliwy, używany w odzieży sportowej.
👉 Bardzo trwałe i łatwe w pielęgnacji, ale mogą się elektryzować.
Do produkcji tekstyliów wykorzystuje się dwa typy włókien: odcinkowe lub filamentowe.
2️⃣ Ze względu na długość włókien
🔸 Włókna odcinkowe (krótkie, staple fibers)
- Mają ograniczoną długość (od kilku mm do kilku cm).
- Występują naturalnie lub są cięte na krótkie odcinki.
- Przędza z nich jest miękka, puszysta, z lekkim meszkiem.
🧵 Przykłady:
✅ Naturalne – bawełna, wełna, len (zawsze odcinkowe).
✅ Sztuczne i syntetyczne – np. cięty poliester lub wiskoza (stosowane, by imitować naturalne włókna).
🔹 Włókna filamentowe (ciągłe, filament fibers)
- Są bardzo długie – mogą mieć nawet kilometry długości!
- Mogą być używane w formie pojedynczej lub skręcane w przędzę.
- Dają gładką, błyszczącą i mocną tkaninę.
🧵 Przykłady:
✅ Naturalne – jedwab (jedyny naturalny filament!).
✅ Syntetyczne – poliester, poliamid, elastan (są produkowane jako filamenty).
👉 Filamenty można ciąć na krótkie włókna i wtedy stają się odcinkowe!
Włókna ODCINKOWE, czyli krótkie (o określonej długości). Włókna bawełniane osiągają długość do 6 cm, lniane są znacznie dłuższe. Im dłuższe i cieńsze jest dane włókno, tym wyższa (z reguły) jego jakość. Włókna odcinkowe mogą być zarówno pochodzenia naturalnego, jak i chemicznego.
Łączenie dwóch lub więcej rodzajów włókien w jednej nitce lub tkaninie ma na celu poprawienie właściwości produktu finalnego. Dla przykładu: bawełna z niewielką nawet domieszką wełny ma mniejszą skłonność do gniecenia się.
Mieszanki włókien mogą powstawać w wyniku:
- mieszania przed przędzeniem – np. włókna bawełny zostają połączone z odcinkowymi włóknami poliestrowymi, a następnie przerobione na przędzę,
- mieszania przędzy lub nitek z różnych włókien w procesie skręcania nitek wielokrotnych – np. przędze bawełniana i poliestrowa są łączone w jedną nitkę wielokrotnie skręconą,
- produkcji materiałów o różnym składzie surowcowym – podczas tkania (wytwarzanie tkanin) lub dziania (wytwarzanie dzianin) zostają wykorzystane przędze lub nitki z różnych włókien.
Włókna FILAMENTOWE, czyli ciągłe. Wysokiej jakości filamenty są przeważnie cienkie i wytrzymałe, niemniej ich jakość w dużej mierze zależy od przeznaczenia.
Filamenty to pojedyncze, nieskończenie długie (ciągłe) włókna. Spośród surowców naturalnych stosowanych w przemyśle tekstylnym za włókno filamentowe uważany jest tylko jedwab. Włókna chemiczne natomiast zawsze produkowane są jako filamenty. Formuje się je, przeciskając przez dysze płynną masę przędzalniczą.
Włókna mogą być modyfikowane, aby: usprawnić regulację wilgoci – zarówno w celu odprowadzania, jak i wchłaniania jej, zwiększyć wodoodporność, właściwości antybakteryjne, odporność na plamy, poprawić właściwości antystatyczne, izolację termiczną itd.
Materiał pochodzi z książki “Encyklopedia materiałów odzieżowych” autorstwa Gail Baugh, dzięki uprzejmości wydawnictwa ARKADY
🧐 Co warto zapamiętać?
✅ Naturalne włókna są zawsze odcinkowe, oprócz jedwabiu.
✅ Syntetyczne włókna powstają jako filamenty, ale mogą być cięte.
✅ Odcinkowe włókna dają miękkie, puszyste tkaniny (np. bawełniane), a filamentowe – gładkie i błyszczące (np. jedwabne).
✅ Tę oraz inne ciekawostki ze świata kroju i szycia możesz obejrzeć w naszych mediach społecznościowych 🌐
❓ Jeśli masz jakieś pytania — skontaktuj się z nami! 📞📩 Z chęcią Ci pomożemy! 🤗✨
Kontakt z nami:
📧 mail: biuro@warszawaszyje.pl
📱 numer telefonu: 668 321 437
💬 lub przez formularz kontaktowy
